Ferraduel Bademi

                                                                       

FERRADUEL BADEM ÇE??D?

Ferraduel badem a?ac?n?n anavatan? Fransad?r. A?aç geli?imi ortan?n üzerindedir.Çiçekçelerini çok geç açt???ndan dolay? erken donlar?n bulundu?u bölgelerde tercih edilmelidir.A?aça geli?imi h?zl? oldu?undan erken meyveye yatar, meyveyi bol verir ve a?açta sene a??rma olay? yoktur.. Ferragnes badem a?ac? ile ayn? zaman aral???nda hasat edilir. Sert kabuklu ve di? badem grubundan  olup iç rand?man % 28 dir. ?ç bademler çok iridir. Tozlay?c?s? Ferragnes ve Texas d?r.Frans?z badem fidanlar? ile tesisi edilen bahçelerde genelde ferradeul badem ferragnes bademinin tozlay?c?s?(dölleyicisi) olarak kullan??r.

BADEM A?ACI ?KL?M VE TOPRAK ÖZELL?KLER?

Badem a?ac? 400 metre rak?m 1600 metre rak?m  aras?nda yeti?ebilen bir yap?ya sahiptir.Kireçli ve çak?ll? arazilere dikimi uygundur.Bahçe yerinin tespiti : Güneye bakan hafif meyilli ve su tutmayan araziler badem için ideal alanlard?r. Badem a??r topraklarda yeti?mesi güçtür .K?raç  ve sulama imkan?n?n güç oldu?u yerlerde ac? badem anac?, suyu fazla tutan nemli topraklarda gf677 anac? kullan?lmal?d?r.Bahçe Tesisi : Bahçe yeri seçiminde güneye bakan drenaj? iyi olan yerler tercih edilmelidir: Bahçe tesis edilmeden önce dekara 4-5 ton yanm?? ah?r gübresi verilmelidir. Dikimden önce toprak derin sürülerek gübre topra?a kar??t?r?lmal?d?r. Fidan yerleri i?aretlenip dikim öncesi çukurlar aç?lmal? k??? yumu?ak geçen bölgelerde sonbahar dikimi yap?lmal?d?r. K??? sert geçen yörelerde ?lkbahar dikimi yap?lmal?d?r. Dikim mesafeleri 6m.x 6m. veya 6m.x 7m. olmal?d?r. E?imli arazilerde dikim yap?lmal?d?r.

BADEM F?DANI D?K?M ?EKL? VE ZAMANI

Dikim, A??l? Cevizde oldu?u gibi yap?l?r. Farkl? olarak, mümkün oldu?unca torbal? fidanlar tercih edilmelidir. Torbal? fidanlarda tutma ?ans? çok daha yüksektir. Yerler i?aretlendikten sonra Dikim için *Fidan çukurlar? 70-80 cm derinlik ve geni?likte olmal?d?r. Fidan dikimini takiben hemen can suyu verilmelidir. Mümkünse fidan dibine malç(sap-saman) uygulamas? yap?lmal?d?r. Fidan dikimini takiben fidan?n tepesi 70-80 cm'den vurulur. Fidana ilk 2 sene içinde 'Modifiye Lider' ?ekli verilmelidir. Kendine verimli çe?it bile olsa döllenmeyi sa?l?kl? k?lmak için mümkünse  ar? kovan? bahçeye yerle?tirilmelidir.  

BADEM A?ACINDA BAKIM ??LER?

Badem A?ac?nda Budama

Badem a?açlar?na verilecek ?ekil ilk 2 y?l içerisinde olu?turulmal?d?r. Meyveler bir ve iki y?ll?k sürgünlerde ve buket dallar üzerinde olu?ur. Budama yap?l?rken dikkatli yap?lmas? ve a??r? budamadan kaç?n?lmas? gerekmektedir.Badem bahçeleri tesis edilirken dikkat edilmesi gereken hususlardan biriside a?açlara verilecek ?ekillerdir. Badem için en uygun terbiye sistemi de?i?ik doruk dall? (yani modifiye lider) sistemdir. ?lk 2-3 y?l terbiye sisteminin olu?turulmas? tamamlanm?? olmas? gerekmektedir. ?leriki y?llarda verim budamas? büyük önem ta??r. Bademde kal?n dal kesiminden kaç?nmak gerekmektedir. Ancak a?aç üzerindeki 0.5-3 cm kal?nl???ndaki dallardan ç?karma i?lemi yap?lmal?d?r. Yine geli?me döneminde bitkiler üzerindeki ince dallardan al?nabilir. Bu da k???n bitki üzerinden a??r? dal ç?kar?m?n?n önüne geçer. Kal?n dal ç?kar?lmas? gerekiyorsa mutlaka a?? macunu ile kesik yüzeyin kapat?lmas? gerekmektedir.  Uç Budamas?: Dikilen fidanlar?n tepesi vurulmal?d?r (uç kesme). Dikilen fidanlar?n tepesi 70-80 cm'den vurulur. Yaz Budamas?:Dikimi müteakip yaz budamas? mutlaka yap?lmal?d?r.Dikimden sonra yaz budamas? ile fidanlar modifiye lider veya goble ?ekillerine göre terbiye edilirler.

Budama ?ekli:Budamada badem a?açlar?na vazo biçimi verilir. Meyve be? y?l ya?am?n? sürdüren mahmuzlarda (spurus) geli?ti?inden budamaya özen göstermek gerekir.

Badem A?ac?nda Sulama: 

Ülkemizde badem yeti?tiricili?i genellikle kuru ?artlarda yap?l?r.Y?ll?k ya???? 600 mm' nin üstünde olan yörelerde bademi sulamaya gerek duyulmaz. Yaz aylar?nda sulaman?n büyük faydas? vard?r. Dikildikten sonra birkaç y?l sulanmas? gereken A??l? Badem, geli?tikten sonra kuru ?artlarda da ürün verir.Badem, çok fazla su isteyen bir a?aç de?ildir.Ancak sulanmas? halinde verim 2-4 kat artar. Badem bahçelerinde salma veya damla su verilebilir. Salma sulamada, sulama suyunun kök bo?az?na de?memesine dikkat etmek gerekir. Sulama aral?klar?n?n uzat?lmas? ve yabanc? ot kontrolü için mutlaka malçlama yap?lmal?d?r. 

Badem A?ac?nda Gübreleme :

  Geli?me için fazla miktarda sarf edilen azot, toprakta depolanmaz. Bu nedenle Badem bahçelerine her y?l Azot takviyesi yap?lmal?d?r. Gübrelemenin A??l? Cevizde oldu?u gibi uygulanmas? iyi sonuç verir. Uygulanacak olan azot, fosfor, potasyum ve di?er mikro elementlerin miktar? ise yap?lacak toprak ve yaprak analizi sonucunda en do?ru ?ekilde belirlenir. Derin, su tutmayan, süzek, yaz aylar?nda düzenli olarak badem için en uygun topraklard?r. A??r, geçirimsiz, drenaj? olmayan fakir topraklarda a?aç iyi geli?emez.Badem bahçeleri topraklar?nda yap?lacak tahlil sonuçlar?na göre kimyasal gübresi verilmelidir. Gübrelemede Azotlu gübreler üstten di?er potasl? ve fosforlu vb. gübreler a?ac?n taç izdü?ümüne aç?lan bantlara verilmelidir.

BADEM A?AÇLARINDA HASTALIKLAR, ZAMKLANMA VE KANSER

Bakteriyel Kanser ve Zamklanma hastal???, meyve yeti?tiricili?i yap?lan birçok ülkede, sert çekirdekli meyve a?açlar?n?n en önemli hastal?klar?ndan biridir.  Bu bakteriler, enfekteli göz, yaprak ve aktif kanserlerde; bunlara ilave olarak, enfekteli veya sa?l?kl? a?açlar?n dal ve gözlerinde epifit olarak k??lar. Ayr?ca yabanc? otlar ve konukçu olmayan bitkilerde de epifit olarak k??? geçirdi?i belirlenmi?tir. Bakteriler, dallara enfekteli göz diplerinden, budama yaralar?ndan, yaprak izlerinden ve herhangi bir nedenle aç?lm?? çe?itli yaralardan girer.  Kanserler, k?? sonu-erken ilkbaharda belirginle?ir. ?lkbaharda, kanserlerin çevresinde ve dallar üzerinde, s?z?nt? ?eklinde a?a??ya do?ru zamk salg?s? gözlenebilir. Yayg?n olarak durgun gözlerde yan?kl?klar olu?ur. Hasta gözler kesildi?inde, kahverengi oldu?u gözlenir. Ayr?ca çiçek ve yaprak tomurcuklar? da hastal?ktan etkilenebilir. A??r enfeksiyona u?ram?? a?açlarda, çiçek say?s? çok dü?üktür. Yapraklarda, saçma deli?i görünümü ortaya ç?kar. Meyvelerde ise 2-3 mm derinli?inde, koyu kahverengi çökük lekeler olu?abilir. Lekelerin içinde zamk salg?s? görülebilir. 

NOT:MAV? VE SARISERT?F?KALI FERRADUEL BADEM F?DANI BULUNUR